Week van de werkstress

Jaarlijks organiseert OVAL (Organisatie voor vitaliteit, activering en loopbaan) de landelijke Week van de Werkstress. Dit jaar van 14 t/m 18 november 2022. Het doel is om werkenden en werkgevers bewust te maken van hun verantwoordelijkheid en werkstress bespreekbaar te maken. Ook dit artikel levert een bijdrage daaraan.

Wat is werkstress?

Stress op het werk is beroepsziekte nummer 1. Meer dan een miljoen mensen loopt jaarlijks het risico op een burn-out en andere werkgerelateerde psychische aandoeningen.

Stress door of in de werksituatie noemen we werkstress. De stress op het werk kan bijvoorbeeld veroorzaakt worden door de hoeveelheid werk, een slechte relatie met je leidinggevende of uitval door collega’s. Ook is het mogelijk dat je de werkdruk als hoog ervaart, terwijl je collega met dezelfde werkload dit niet zo ervaart. Het is dus persoonsgebonden en daarnaast spelen privéomstandigheden ook een belangrijke rol in hoeveel druk iemand nog op het werk aan kan.

Ons leven zit tegenwoordig al aardig ‘vol’ en als daar dan nog iets bij komt zoals een kind dat speciale zorg/aandacht nodig heeft of als je de mantelzorg voor je ouders op je schouders krijgt dan bestaat er een grotere kans op uitval op het werk. Ook financiële problemen komen steeds vaker voor en zorgen direct voor stressklachten.

Bij langdurige of chronische stress is de balans tussen draagkracht en draaglast verstoord. Staan daar te weinig herstelmogelijkheden en ‘opladers’ tegenover, dan kan stress leiden tot uitval met gezondheidsklachten.

Cijfers en feiten over werkstress

• Het gemiddelde verzuim in Nederland 2022 is: 4,7%. (Bron: Arboned; gemeten van juni tot juni).
• Ter vergelijking de verzuimpercentages van de drie afgelopen jaren: 2021: 4,1%; 2020: 4,2%; 2019: 4,0% (Bron Arboned).
• Van het totaal aantal verzuimdagen wordt circa een derde veroorzaakt door psychische klachten (waarvan 21% stress gerelateerd).
• Van het totale langdurend verzuim (>6 weken) komt circa 30% door stress (spanning, overspanning en burn-out).
• Van elke 100 ziekmeldingen zitten er 9 personen langer dan 6 weken thuis.
• Werknemers in het openbaar bestuur, zorg en onderwijs vallen het meeste uit.
• Werknemers in de leeftijdsklasse van 25-45 jaar vallen het meest uit met door stress gerelateerde klachten.
• Werknemers van 55 jaar en ouder vallen het minst uit vanwege stress (15%), bij hen spelen fysieke klachten een grotere rol.
• 28% van het totaal aantal verzuimdagen wordt veroorzaakt door psychische klachten.
• 21% van de verzuimdagen is stress gerelateerd.
• 2 op de 1000 werknemers krijgen jaarlijks de diagnose burn-out van de bedrijfsarts.
• Het herstel van een burn-out duurt meestal 279 dagen.
• Ca. 1/3 van de Nederlandse bevolking heeft slaapproblemen. Stress kan zorgen voor slaapproblemen en andersom geldt dat te weinig slaap je kwetsbaarder maakt voor stress.

Gezonde werkdruk versus ongezonde werkstress

Een leuke baan hebben en hard werken is natuurlijk niet ongezond. Een beetje stress is soms zelfs nodig om tot een prestatie te komen. Gezonde stress zorgt dat je meer focus hebt, tot een betere prestatie komt en daardoor meer voldoening en erkenning ervaart. Je kunt er zelfs van in flow raken!

Bij werkgevers bestaat soms onbegrip voor een medewerker die stress ervaart. Op papier kan een takenpakket namelijk best reëel zijn. Wat weleens wordt vergeten is dat stress niet alleen maar te maken heeft met de taken die iemand moet verrichten.

Het is het totaalpakket van iemands waarden, drijfveren en talenten dat moet matchen met het totaalpakket dat de organisatie te bieden heeft. Als je heel graag veel autonomie hebt maar je moet je overal voor verantwoorden bij je leidinggevende, dan zul je hierop leeglopen. Of als je een enorme drive hebt om te veranderen maar eigenlijk niets te zeggen hebt dan is dit geen goede match. En zo zijn er tal van combinaties te bedenken waardoor een baan toch stress op kan leveren. Iemands persoonlijkheid, het kunnen aangeven van grenzen, nee kunnen zeggen, iemands persoonlijke overtuigingen (het moet perfect zijn) spelen hierbij ook een rol. Al met al best een complex pakket om rekening mee te houden wanneer je een medewerker aanneemt of wanneer je als medewerker kiest voor een bepaald bedrijf.

Als het totaal van activiteiten meer energie kost dan dat je ervan krijgt, kun je uit balans raken. Daarnaast speelt ook mee waar je ‘vandaan’ komt’. Heb je een laag zelfbeeld of iets traumatisch meegemaakt dan heb je over het algemeen een mindere stabiele basis om veerkrachtig om te gaan met tegenslagen of veranderingen binnen een organisatie.

Wat zijn de signalen van werkstress?

Blijft de stress te lang aanhouden, wordt er niet ingegrepen en is er te weinig tijd om te herstellen, dan kunnen er signalen op het werk ontstaan (fysiek, in gedrag of emotioneel). Voorbeelden hiervan zijn het afnemen van je concentratie en alertheid, moeite krijgen om informatie te verwerken en te onthouden waardoor je minder werk kunt verzetten en er dus nog meer werk overblijft aan het einde van de dag.

Wees alert bij deze signalen:

• Besluiteloos/piekeren.
• Onrustig.
• Lusteloos.
• Niets afmaken.
• Concentratieproblemen.
• Verstrooid/vergeetachtig.
• Opgejaagd.
• Ongeïnteresseerd.
• Moeilijk prioriteiten stellen.
• Hoofd-, nek- en/of rugpijn.
• Jezelf makkelijk ergeren aan anderen.
• Snel huilen, emotioneel worden.
• Hartkloppingen.

Werkstress kan uiteindelijk overgaan van overspannenheid naar burn-out. Daar schrijf ik in een volgende blog meer over.

Kom in actie: Stress de baas

Voel je je regelmatig gestrest of overbelast en wil je weten hoe je ervoor staat? Check jezelf dan tijdens de Week van de Werkstress met de CSR Vragenlijst Stressklachten. Je ontvangt direct een uitgebreid rapport met jouw scores. Dit is de link naar de CSR Vragenlijst.

Ik heb zelf mijn opleiding voor stress- en burn-outcoach dit jaar afgerond bij CSR coaching. Heb je dus interesse om de resultaten van de vragenlijst met mij te bespreken? Neem dan contact met me op. Dan kan ik je uitleggen wat ik voor je zou kunnen betekenen om je werkplezier te vergroten.

 

Leestips: Gek op stress maar niet altijd, Suzan Kuijsten